Làm Thế nào để tự học IELTS Speaking hiệu quả? Phương pháp tự học IELTS Speaking và vượt qua bài test thế nào?
Bạn mới bắt đầu học IELTS và chưa biết gì thì nên học Speaking như thế nào cho tốt?
Nếu bạn cũng đang lo lắng vấn đề trên thì lộ trình tự học IELTS Speaking từ 0 – 6.0 dành cho người mới bắt đầu dưới đây sẽ giúp bạn phần nào vượt qua bài thi Nói, và đạt được số điểm bạn mong muốn nhé!
I. Tổng Quan Về IELTS Speaking
Bài thi IELTS Speaking sẽ gồm có 3 phần:
Part 1: Phần này gồm các câu hỏi ngắn về bản thân, gia đình, công việc hiện tại, sở thích… Ở phần này, câu trả lời thường sẽ gồm 2 – 4 câu và giám khảo quan tâm nhiều nhất đến độ trôi chảy và tự nhiên khi nói của thí sinh.
Part 2: Part 2 giám khảo sẽ cho thí sinh một topic và 1 phút để suy nghĩ, sau đó thí sinh có 2 phút để nói về topic đó. Ở phần này giám khảo quan tâm đến cả khả năng ngữ pháp và từ vựng của thí sinh.
Part 3: Ở phần này giám khảo sẽ đưa ra các câu hỏi mang tính chất thảo luận liên quan đến chủ đề ở part 2, câu trả lời của phần này thường gồm 4-5 câu và ở đây giám khảo sẽ quan tâm nhiều đến ngữ pháp, từ vựng và độ trôi chảy, mạch lạc của câu trả lời.
Xem Thêm: 4 Tiêu Chí Chấm Thi Speaking Giúp Bạn Cải Thiện Điểm Số
II. Phương Pháp Tự Học IELTS Speaking Từ 0 – 7.0+
Giai Đoạn 1: 0 – 3.5+
Thời gian: từ 2-3 tháng, mỗi ngày học từ 2-3 tiếng
Giai đoạn này, các bạn chỉ nên tập trung ôn ngữ pháp cơ bản, luyện phát âm để cải thiện trình độ tiếng Anh nói chung trước, vì muốn nói được thì các bạn cần nắm vững ngữ pháp và từ vựng căn bản, cũng tránh học lan man nhiều chủ điểm ngữ pháp không cần thiết và tốn thời gian.
Ngữ pháp: Xây dựng nền tảng
– Biết cách sử dụng các thì cơ bản.
– Nắm được cách chia động từ đúng theo chủ ngữ ở mức độ cơ bản.
– Sử dụng được câu bị động, câu điều kiện, so sánh, mệnh đề quan hệ ở mức cơ bản.
Phát âm: Cải thiện đúng & chuẩn
– Nắm được các âm và có thể đọc được từ phiên âm
Phương pháp học: Trước hết, các bạn học cách phát âm từng âm một, có thể đứng trước gương để luyện, ghi âm lại xem mình đã phát âm đúng hay chưa. Hãy tập nói nhại lại những gì mình nghe được thật nhiều lần các bạn nhé. Dần dần các bạn sẽ quen với việc nói tiếng Anh chuẩn và trôi chảy.
Việc phát âm đúng hay sai ảnh hưởng rất nhiều đến phần nghe của bạn. Nên kết hợp việc nghe, phát âm và lặp lại từ đã nghe được, bí quyết này sẽ giúp cải thiện việc phát âm đúng, chuẩn, và nhận ra được các ngữ điệu khác nhau.
Từ Vựng
– Biết cách sử dụng các từ để thể hiện được ý mình muốn nói, ở những chủ đề đơn giản thường gặp trong cuộc sống như bản thân, gia đình, bạn bè…
Phương pháp học: Các bạn có thể tìm partner hoặc thầy cô để luyện tập các câu hỏi đơn giản trong Part 1. Nếu học một mình, hãy ghi âm và chép ra những gì mình nói, đọc lại và sửa cho câu trả lời thật hoàn chỉnh, rồi lại ghi âm một lần nữa. Phương pháp này có thể sẽ gây chán nản trong thời gian đầu, tuy nhiên lại vô cùng hiệu quả về lâu dài khi các bạn tự học IELTS.
Để học từ vựng một cách hiệu quả, các bạn nên tự chuẩn bị cho mình một quyển sổ ghi chép, ghi những từ vựng cần học vào đó và liên tục phải mở ra và ôn tập lại thường xuyên.
Đối với người mới bắt đầu, các bạn có thể học theo cuốn “Vocabulary in Use” và tập trung học theo những topic sau:
- People
- At home
- School & Workplace
- Technology
- Leisure
- The World
- Social Issues
Test Free IELTS Tại Đây
Giai Đoạn 2: 3.5 – 4.5+
Thời gian: 2 đến 3 tháng, mỗi ngày ôn luyện IELTS từ 2 – 3 tháng
Giai đoạn này các bạn sẽ học thêm các chủ điểm ngữ pháp nâng cao hơn để có thể nói được những câu dài và nhiều ý hơn, bên cạnh đó cũng cần học các quy tắc về trọng âm, nối âm để phần nói được tự nhiên. Đây là bước vừa học kiến thức mới và vừa ôn lại để sử dụng thành thạo các kiến thức cũ, chuẩn bị cho giai đoạn luyện thi tiếp theo.
Ngữ pháp: Củng cố nền tảng kiến thức
– Nắm được cấu trúc và cách dùng của thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn, tương lai tiếp diễn
– Nắm được cách chia động từ theo chủ ngữ đối với những chủ ngữ phức tạp hơn
– Sử dụng được câu bị động ở mức độ khó hơn, câu điều kiện loại 3, câu so sánh ngang bằng, mệnh đề quan hệ rút gọn
– Sử dụng một cách thành thạo và linh hoạt các thì đã học ở giai đoạn trước (đặc biệt là các thì hoàn thành)
Sau khi nắm được kiến thức nền tảng Ngữ pháp tiếng Anh, các bạn hãy bắt đầu luyện tập làm các bài tập Ngữ pháp IELTS đơn giản về Thì (Tense), Mệnh đề quan hệ (Relative Clauses), Câu điều kiện (Conditional sentences), câu bị động (Passive Voice),…
Phát âm
– Thành thạo các âm, nhìn phiên âm biết cách đọc từ
– Nắm được các quy tắc nhấn trọng âm
– Biết cách nối âm
– Bước đầu học đến ngữ điệu (intonation)
Trọng âm
Tiếng Anh khác tiếng Việt ở một chỗ là các từ có trọng âm, không đều đều, và chỉ cần nhấn sai trọng âm người nước ngoài có thể sẽ không hiểu được bạn nói gì. Các bạn nên tập trung học những phần trọng âm sau:
- Trọng âm của danh từ, động từ, tính từ 2 âm tiết
- Trọng âm của các từ tận cùng bằng các đuôi – ic, – ish, – ical, – sion, – tion, – ance, – ence, – idle, – ious, – iar, – ience, – id, – eous, – ian, – ity…
- Các từ có hậu tố: – ee, – eer, – ese, – ique, – esque, – ain
- Các từ có hậu tố: – ment, – ship, – ness, – er/ or, – hood, – ing, – en, – ful, – able, – ous, – less
- Các từ tận cùng – graphy, – ate, – gy, – cy, – ity, – phy, – al
- Trọng âm của danh từ ghép, tính từ ghép
- Nguyên tắc nối âm
Ngữ điệu
Ngữ điệu là một phần khá khó khi học tiếng Anh vì nó yêu cầu thời gian luyện tập nhiều, vì vậy ở giai đoạn này các bạn chỉ cần học bước đầu về ngữ điệu để làm quen, các bạn sẽ học kĩ hơn ở giai đoạn sau.
Phương pháp học: Để luyện ngữ điệu và trọng âm sao cho “tây”, các ban nên thường xuyên xem phim, youtube, TV show…, để luyện theo người bản xứ nhé. Vẫn áp dụng phương pháp nói nhại lại, các bạn sẽ cực kỳ bất ngời về kết quả mà mình đạt được đó! Đừng quên ghi âm mỗi khi luyện tập nhé!
Từ Vựng
– Sử dụng được từ ngữ đúng theo chủ đề, những chủ đề hay gặp như holidays, weather, activities, sports, music, leisure, school & workplace…
– Sử dụng được trạng từ một cách linh hoạt để câu nói thêm sinh động
Phương pháp học: Sau khi hoàn thành xong các chủ điểm cơ bản, chúng ta hãy cùng nâng cấp vốn từ vựng của mình một chút nhé. Ngoài ra các bạn hãy bắt đầu làm quen với Part 2 nữa nhé.
Để nâng cao vốn từ vựng, các bạn nên sử dụng cuốn sách Collins Vocabulary for IELTS và cuốn sách English Vocabulary in Use (Pre-intermediate & Intermediate) và tập trung vào các chủ đề thường xuất hiện trong các kì thi IELTS như:
- People
- The World
- At home
- School & Workplace
- Leisure
- Social Issues
- Technology
Giai Đoạn 3: 4.5 – 5.5+
Thời gian: 2 đến 3 tháng, mỗi ngày ôn luyện IELTS từ 2 – 3 tiếng
Trong giai đoạn này, chúng ta sẽ xào lại phần kiến thức trong Part 1 & Part 2, củng cố lại ngữ pháp, cách phát âm cho chuẩn xác. Ngoài ra các bạn cần bổ sung một lượng từ vựng nhất định, đặc biệt là học cách sử dụng các từ đồng nghĩa, các cấu trúc diễn đạt khác nhau để có thể ăn điểm được tiêu chí ‘Lexical Resource’
Ngữ pháp
– Ngữ pháp sử dụng chính xác, có thể mắc một số lỗi sai ngữ pháp nhỏ
– Sử dụng thành thạo các câu đơn, có thể nói một số câu ghép hoặc câu phức ở mức đơn giản.
Phương pháp học: Trong giai đoạn này ta tập trung luyện Part 1 & Part 2 thật nhuần nhuyễn. Các bạn sẽ học cuốn Collins – Speaking for IELTS theo từng bài, follow và luyện thật lĩ từng task trong bài. Ngoài ra các bạn cũng hãy tham khảo thêm 31 high-scoring formulas to answer the IELTS Speaking questions.
Một phương pháp cực chất giúp các bạn có thể đối phó với mọi đề IELTS Speaking, đó chính là phương pháp A.R.E.A:
Answer – Trả lời
Reason – Nguyên nhân
Example – Ví dụ
Alternatives – Ý kiến trái chiều
Khi brainstorm ý tưởng, các bạn hãy áp dụng phương pháp này để trả lời câu hỏi. Đặc biệt trong Part 3, giám khảo sẽ đánh giá khả năng trả lời những vấn đề trừu tượng của bạn, để trả lời thật “mượt” và ăn trọn điểm, các bạn đừng ngại mà hãy áp dụng ngay công thức siêu đẳng này nhé.
Phát âm
– Đã có thể phát âm rõ ràng, người nghe có thể hiểu được
– Bắt đầu sử dụng trọng âm, và ngữ điệu, tuy nhiên có thể mắc một số lỗi nhỏ.
Phương pháp học: Chúng ta vẫn sẽ dùng tài liệu tương tự như phần trên, và áp dụng phương pháp nói, ghi âm, chép lại và sửa các bạn nhé. Ngoài ra các bạn vẫn phải duy trì thói quen tiếp xúc với tiếng Anh hàng ngày để thật quen với ngữ điệu của người bản xứ nhé.
Từ vựng
– Có thể sử dụng từ vựng linh hoạt để nói về những chủ đề quen thuộc và không quen thuộc
– Có thể nói nói được trong một khoảng thời gian tương đối dài, có thể hơi vấp một chút.
– Có thể paraphrase một câu hoàn chỉnh.
Phương pháp học: Nếu muốn đạt được điểm cao trong IELTS, ngoài việc có từ vựng cơ bản về từng chủ để, các bạn cần phải biết cách paraphrase câu nói của mình, bằng cách dùng từ vựng và các cách diễn đạt khác nhau để thể hiện sự linh hoạt trong ngôn ngữ của mình. Ngoài việc ôn tập lại Part 1 & Part 2, các bạn hãy làm quen dần với câu hỏi của Part 3.
Giai Đoạn 4: 6.0 – 7.0+
Thời gian: 2- 3 tháng, mỗi ngày 2 tiếng
Đây là giai đoạn nước rút, các bạn cần phải chuẩn bị sẵn sàng trước kì thi. Vì vậy ở giai đoạn này, hãy ôn luyện lại toàn bộ kiến thức đã học ở các giai đoạn trước và áp dụng vào luyện đề IELTS.
Ngữ pháp
– Sử dụng đúng các cấu trúc ngữ pháp.
– Sử dụng linh hoạt các câu đơn và câu ghép
Phương pháp học:
Phát âm
– Phát âm chuẩn, rõ ràng
– Biết cách nhấn trọng âm, sử dụng ngữ điệu
Phần này là phần sẽ làm cho các bạn nản chí nhưng nó lại rất quan trọng và sẽ đem lại kết quả rõ rệt sau này vì vậy không thể bỏ qua, thời gian giành cho phần này khoảng nửa tháng.
Phương pháp học: Thời gian đầu các bạn cần xem và nhại giọng trong các video TED talk, đây là nguồn video sử dụng nhiều từ hay có sử dụng trong IELTS các bạn cần cố gắng bắt chước chuẩn từ cách phát âm chuẩn, nối từ, lên xuống, có thể thu âm lại giọng của mình để nghe lại xem đã được chưa.
Các đừng quên duy trì thói quen tiếp xúc với tiếng Anh hàng ngày nhé.
Từ vựng
– Sử dụng được từ ngữ theo chủ đề kể cả những chủ đề khó, ít thông dụng
– Sử dụng được collocations, idioms một cách phù hợp
Đến giai đoạn này, các bạn cần phải học các từ vựng theo những topic cụ thể, các topic khó hơn và hay gặp trong IELTS, gồm có:
– Hometown
– Marriage and family
– Child and childhood
– Weather
– Education
– Work
– City or City life
– Traffic and Transport
– Tourism
– Technology and skills
– Hobbies and interests
– Sports
– Holidays and festivals
– Clothes
– Food and drink
– The press and media
– Future plans
Ngoài từ vựng trong sách các bạn có thể học được rất nhiều từ vựng qua phần reading, trong các bài đọc có rất nhiều từ vựng lặp đi lặp lại nhiều lần và có thể được dùng trong speaking.
Sau khi có thể trả lời các câu hỏi một cách trôi chảy, đủ ý thì các bạn phải học cách nâng cấp từ vựng trong câu trả lời để ăn điểm ‘Lexical Resoure’, cụ thể các loại từ vựng nên dùng để được điểm cao:
- Collocations
- Academic words
- Idioms
- Topic-related words
- Uncommon words
Giai đoạn này các bạn hãy tập trung luyện các đề IELTS Speaking. Các bạn sẽ luyện đề bằng cách chọn một đề speaking trong quyển Cam và trả lời toàn bộ các câu hỏi trong đề, ghi ra giấy và xem lại trong câu trả lời của mình có những từ vựng nào có thể nâng cấp được để tăng band điểm, sau đó trả lời lại. Ngoài ra bạn có thể ghi âm lại câu trả lời của mình và nghe lại xem mình phát âm đã đúng chưa, ngữ điệu đã ổn chưa…
Để nâng cao bài nói, các bạn cũng có thể tham khảo các bài sample – bài mẫu. Khi đọc sample answer trong sách và thấy một cụm từ hay phải ghi lại ra note và cố gắng sử dụng lại từ đó trong các câu trả lời sau của mình.